Poseta Italiji i sajmu poljoprivrede u Bolonji 2016.

Za odredište nove stručne ekskurzije (9–14. novembar 2016. godine) ponovo je izabrana Italija. Glavni cilj putovanja je poseta sajmu EIMA u Bolonji, a uz to predviđena je poseta Firenci i Veneciji. Rano novembarsko jutro, kod lokomotive u Novom Sadu, okuplja se uglavnom poznato društvo. Kao i za sve dosadašnje stručne ekskurzije u organizaciji Kluba 100P plus, Turističke agencije Caravan i prevoznika Barbados, vreme polaska gotovo isto. Sponzori putovanja, kao i uvek do sada, Komercijalna banka, ProCredit banka i BASF. Za potpunije upoznavanje Italije i njene bogate istorije zadužen je naš vodič Vlada Delević.

Prvo jutarnje osveženje neposredno pred prelazak naše granice, a zatim nastavak udobnog putovanja, uz obavljanje graničnih formalnosti do prvog zaustavljanja u Bregani. Tek tu vidimo da su neki stari članovi Kluba odlučili da ih na ovom putu zamene njihovi naslednici, što je svakako za pohvalu. Nastavak putovanja sa povremenim kraćim pauzama, po lepom vremenu, doveo nas je u popodnevnim satima do hotela Cavallino u Faenci – naša baza sve vreme boravka u Italiji.

Faenca

Smeštena u pokrajini Emilia – Romanja, pedesetak kilometara jugoistočno od Bolonje sa blizu 60.000 hiljada stanovnika. Faenza je poznata po vinogradima i voćnjacima, ali i po izradi keramike. Kroz istoriju je na brojne načine bila povezana sa poznatim italijanskim porodicama. Veliki uticaj na sve imala je i relativna blizina i isprepleteni uticaj bogatih porodica iz svega stotinak kilometara udaljene Firence.

Firenca

Poseta Firenci, kroz koju protiče reka Arno, prestonici pokrajine Toskana ostavila je snažan utisak na sve učesnike ekskurzije. Renesansni dragulj Italije nadaleko poznat po svojoj čuvenoj katedrali Duomo i još čuvenijoj plemićkoj porodici Mediči. Nekada prestonica Italije, Firenca je grad koji se zaista može pohvaliti i drugim znamenitostima. Naš vodič, Jadranka Tolić, diplomirana istoričarka umetnosti, zdušno se potrudila da nam pruži uvid u snagu, moć i bogatstvo nekadašnje Firentinske republike, naročito njenu lepotu koja je plod rada brojnih vrhunskih umetnika i majstora. Osnovana u rimsko doba, u prvom veku pre nove ere, svoju najveću moć doživela je tokom renesanse kada su u njoj živeli i radili brojni poznati umetnici. Najistaknutiji među njima bili su: Đoto, Leonardo da Vinči, Mikelanđelo, Galileo Galilej, Donatelo, Botičeli, Makijaveli i dr.

Upoznavanje grada započeli smo na desnoj obali reke Arno, preko puta jednog od najboljih vidikovaca Mikelanđelovog trga (Piazzale Michelangelo). Uz lagani hod prema konačnom odredištu našeg razgledanja Firence prvo se upoznajemo s Nacionalnom bibliotekom i njenim značajem. Nastavljamo put prema trgu Santa Kroče (Piazza di Santa Croce) do bazilike Santa Maria del Fiore poznate kao Duomo, koja je najpoznatija po velelepnoj kupoli, koju je radio Filipo Bruneleski. Remek-delo renesanse sa kog se za one najistrajnije (koji savladaju više od 460 stepenika do vidikovca) pruža veličanstven pogled na grad. Relativno skromne unutrašnjosti najznačajnije delo – Strašni sud, naslikano je na samoj kupoli. Pre dolaska na krajnji cilj krećemo prema starom gradskom jezgru, ka trgu Pjaca dela Sinjorija (Piazza della Signoria). Nekada političko središte grada, trg danas predstavlja veliku turističku atrakciju. Pored Neptunove fontane, značajnih palata, tu se nalazi kopija Mikelanđelovog Davida, čiji original se čuva u Akademiji. Na trgu se nalazi i spomenik Cosimu Medičiju.

Na trgu se nalazi i “Palazzo Vechio” – stara palata, danas gradska većnica, a njena konstrukcija podseća na nekadašnju moć Firence. Lodža dei Lanci (Loggia dei Lanzi), u kojoj su se nekad održavale javne ceremonije, danas je sa svojim skulpturama (najpoznatija skulptura Perseja koji drži Meduzinu glavu) takođe je jedna od znamenitosti. Sam trg prepun je ugostiteljskih lokala od kojih gotovo svaki ima neku svoju posebnost. Zajednička fotografija za uspomenu, pa dalje u razgledanje. Put nas vodi pored galerije Ufiči (Uffici) i muzeja Galileo ponovo na reku Arno do još jedne znamenitosti. Ponte Vecchio ili Stari most sagrađen da spaja staru i novu rezidenciju porodice Mediči (Palazzo Vechio i Palacco Pitti).

Most sa tri luka danas je prepun prodavnica zlatnog nakita, a prvobitno, kad je izgrađen tu su bili najbrojniji mesari. Interesantno je da se za most vežu i priče koje danas imaju veze s bankama. Most je ostao neoštećen tokom Drugog svetskog rata. Na putu ka Pjaca Santa Kroče (Piazza Santa Croce) prolazimo pijacu Merkato Nuovo (Merccato Nuovo), na kojoj je najprodavaniji artikal koža po kojoj je Firenca takođe poznata. Pomenućemo i poznatu fontanu Il Porčelino (Il Porcellino). Na putu vidimo i ulične umetnike, još jednu od gradskih znamenitosti, koji na ulici rade prepoznatljive slike, a u tome im pomaže grad koji finansira nabavku pribora za slikanje. Brojne kočije koje dovoze turiste na Pjaca Duomo (Piazza Duomo), kod kapele Batistero di San Đovani (Battistero di San Giovanni), načas prekidaju kretanje naše grupe prema još jednoj znamenitosti. Osmougaona krstionica posvećana Svetom Jovanu Krstitelju, izgrađena između XI i XII veka u romaničkom stilu. Troja bronzana vrata, koja s triju različitih strana vode u krstionicu, sama po sebi su remek-dela. Najprepoznatljivija su Istočna vrata, remek-delo Lorenca Gibertija, italijanskog vajara, zlatara i slikara. Mikelanđelo je smatrao da ova vrata tako veličanstveno izgledaju, da predstavljaju ulaz u raj. Odatle im i naziv Vrata raja. Vrata raja sastoje se od 10 ploča, a na njima su prikazani sledeći prizori: proterivanje Adama i Eve iz rajskog vrta, Mojsije prima 10 božjih zapovesti, pad grada Jerihona i bitka sa Filistincima. Završni deo upoznavanja sa znamenitostima Firence obavili smo u već pomenutoj i kratko opisanoj bazilici Duomo. Ovde smo i završili naš zajednički obilazak grada, a preostalo vreme svako je iskoristio na njemu najprijatniji način.

Nažalost nije bilo vremena da se vidi i doživi i unutrašnjost katedrale Santa Kroče (Santa Croce) u kojoj je sahranjeno dve stotine najznamenitijih Italijana, počev od Galileja pa sve do Verdija. Iako je Dante Aligijeri, znameniti Firentinac, sahranjen u Raveni, ipak mu je u katedrali ostavljeno počasno mesto.

Poseta sajmu EIMA International 2016.

Sledeća dva dana bila su predviđena za stručni deo ekskurzije. Sajam Eima internacional u Bolonji je međunarodna izložba koja je nastala 1969 godine, kao mesto gde su se izlagale mašine za poljoprivredu i baštovanstvo. Nastao kao zajednička inicijativa FederUnacoma – Federacije proizvođača poljoprivredne mehanizacije i sajma u Bolonji, održava se svake druge – parne godine. Danas se održava na prostoru bolonjskog sajma na 375.000 m², od čega je 140.000 m² zatvorenog prostora. Po poslednjim podacima na njemu učestvuje oko 1.900 kompanija iz više od četrdeset zemalja sveta, a prikazuje se više od 50.000 eksponata – mašina i opreme za sve poljoprivredne operacije ili modele poslovanja. Sajam je za vreme trajanja (9–13. novembar 2016. godine) posetilo 285.000 posetilaca sa plaćenim ulaznicima, od čega oko 240.000 iz Italije, a preostali su iz oko 140 zemalja sveta. Najbrojniji posetioci su iz Evrope i oni čine 68% inostranih posetilaca, a organizatori su evidentirali 860 posetilaca iz Srbije. Najveći broj 1.260 – su domaći izlagači, a 655 je iz sveta, od čega i dva iz Srbije. Prikazani eksponati tematski su podeljeni u četiri zasebne celine: EIMAGREEN – Salone del giardinaggio, deo sajma posvećen uređenju okoline i javnih površina i odnosima sa prirodom, EIMAcomponenti, prostorno najveći, posvećen najvećim proizvođačima mašina, komponenti i delova, okrenutih na komunikaciju “biznis to biznis” radi uspešnijeg poslovanja. Na ovom delu izlaže 800 kompanija, a posetioci mogu videti gotove mašine, motore, kontrolne jedinice, pneumatike, kabine, kočione uređaje i dr. EIMAEnergy – posvećen dobijanju energije iz poljoprivrede i šumarstva. Izložba nudi širok pregled mašina i tehnologija za efikasno upravljanje održivim lancima proizvodnje energetskih kultura i mašina u svakom geografskom kontekstu. Veliki deo ove namenske izložbe posvećen je edukaciji potencijalnih korisnika ovih oblika energije. EIMAMia – Multifunzialita in Agricoltura je posvećen multifunkcionalnosti u poljoprivredi u cilju diverzifikacije poljoprivrednih farmi i korišćenju različitih tehnika i materijala.

Tokom održavanja sajma dešava se puno pratećih manifestacija, bilo da je to dodela priznanja (Traktor godine i sl.), tematske konferencije namenjene različitim grupama učesnika (agrarna politika Evropske unije, proizvođači ili korisnici opreme, novinari eksperti, dani posvećeni određenim regionima, praktičnim problemima za adekvatno korišćenje pesticida i drugih inputa u poljoprivredi i dr.). Jedan od značajnijih događaja je svakako i redovni godišnji sastanak svetskih eksperata iz oblasti poljoprivredne mehanizacije.

Bolonjski klub (Club of Bologna) je slobodna neprofitna organizacija, osnovana 1989. godine, na inicijativu i podršku Feder Unacoma (Federacija proizvođača poljoprivredne mehanzacije Italije), koja se bavi strategijskim razvojem, unapređenjem i razvojem poljoprivredne mehanizacije. Pod pokroviteljstvom je CIGR-a, a u bliskoj saradnji sa organizacijama FAO i UNIDO, koja svoje sastanke održava jednom godišnje za vreme održavanja sajmova u Bolonji i Hanoveru. Organizacija okuplja eksperte iz oblasti nauke, razvoja, istraživanja i primene mehanizacije – članove iz 31 zemlje, među njima i iz Srbije, koji svoje zaključke i preporuke redovno objavljuju i stavljaju na uvid svim zainteresovanim. Ovogodišnji sastanak je bio prilika da član kluba Đuzepe Gavioli (Giuseppe Gavioli), upozna prisutne sa nedavno predstavljenim konceptom potpuno autonomnog traktora i njegovim prednostima i mogućnostima, koji će značajno uticati na proizvodnost i efikasnost izvođenja radova u poljoprivredi.

Još od 1986. godine organizatori podstiču izlagače da svoje proizvode i inovacije izlažu na sajmu i na taj način pokažu u kojim pravcima će se kretati razvoj i primena mehanizacije na gazdinstvima. Posebno se vrednuju doprinosi na planu unapređenja, kvaliteta, sigurnosti i održivosti životne sredine, bezbednosti operatera i korisnika opreme. Tokom godina održavanja manifestacije brojni su oni proizvođači koji su unapredili svoje proizvode i sigurnost za korisnike opreme i na taj način osvojili priznanja koja se dodeljuju.

Priznanja

Za prikazane eksponate ili koncepte razvoja dodeljuju se tri vrste priznanja: Crvena traka eima NOVITA TECNICA – Tehnička inovacija, žuta traka eima Segnalazione – Značajno unapređenje i plava traka eima PREMIO BLU – Zapaženi proizvod. Na posebnom prostoru, u okviru glavnog pasaža na sajmu izloženi su svi eksponati koji su dobili nagradu za tehničku inovaciju, a na štandovima onih proizvođača koji su dobili bilo koje priznanje to je posebno obeleženo i naznačeno.

Na sajmu učestvuju i najveći proizvođači mehanizacije, multinacionalne kompanije, tzv. “ful lajneri” kod kojih se mogu videti najnoviji proizvodi. Ovi štandovi su najveći i najposećeniji, ali ono što posebno impresionira svakog posetioca je činjenica da je najveći deo sajma posvećen domaćim proizvođačima poljoprivredne mehanizacije. Pored ratarstva, vrlo značajne poljoprivredne površine u Italiji zauzimaju voćnjaci i vinogradi, kao i proizvodnja povrća. Stoga je neverovatno veliki broj proizvođača izložio svoje proizvode za ove vrste proizvodnje. Izloženi eksponati za voćarsku proizvodnju, počev od potpornih stubova i zaštitnih – protivgradnih mreža, pa preko oruđa za osnovnu obradu, depoziciju mineralnih hraniva, međurednu obradu i obradu u redu između stabala, različita oruđa za defolijaciju zasada vinograda i voćnjaka omogućavaju svakom zainteresovanom kupcu da, shodno svojim zahtevima, izabere najbolje rešenje za svoju proizvodnju. Ono što posebno privlači pažnju je to da svaki od proizvođača opreme za mehaničku obradu u međuredu ili u redu nudi rešenja radnih organa koji mogu biti pasivni ili sa dopunskim pogonom, bilo mehaničkim ili hidrauličkim. Kvalitet senzora, postavljenih na takva oruđa, koji vrše pomeranje radnih organa i regulišu brzinu njihove reakcije pruža veliku mogućnost izbora onog pravog rešenja za dati izbor. Kada je u pitanju zaštita bilja i trajnih zasada ova karakteristika je možda još izraženija. Široka paleta proizvođača prskalica, orošivača, od onih najednostavnijih rešenja pa sve do onih koji rade na principu elektrostatičkog nanošenja i recirkulacije radnog rastvora, te time značajno utiču na smanjenje potrošnje pesticida i očuvanje životne sredine. Proizvođači alata i oruđa za orezivanje takođe su bili prisutni na sajmu, zajedno sa onima koji proizvode različite platforme za pomoć prilikom ubiranja plodova i manipulaciju njima. Različiti kombajni za ubiranje, sistemi prikupljanja plodova i manipulacija paletama takođe imaju značajan broj proizvođača. Mašine za osnovnu preradu su takođe zastupljene. Na sajmu je bio prisutan i veliki broj kompanija koje nude svoju opremu i softverska rešenja za gotovo svaki segment proizvodnje.

Posetioci sajma, koji se bave proizvodnjom povrća ili cveća mogli su da uživaju u brojnim proizvodima namenjenim svakoj od pojedinačnih proizvodnji u ovoj oblasti. Počev od mašina za punjenje saksija, preko stolova za setvu, različitih sejalica i sadilica za sitna semena i lukovice i rasad, preko različitih oruđa za negu useva, pa sve do kombajna za ubiranje različitih useva.

Brojni proizvođači komponenti i opreme u zaštiti bilja zauzimaju značajan prostor na sajmu. Prskalice, komponente, regulacioni ventili, merna tehnika, rasprskivači – dizne i softver za ovu oblast bili su vrlo prisutni na sajmu. Proizvođači samohodnih prskalica, koje su i tehnički najkomplikovanije za izradu, nude svoje proizvode jednako kao i oni čiji stepen razvoja proizvoda nije na tom nivou. Jedan od najvećih štandova ovde imao je italijanski proizvođač komponenti za prskalice čija se oprema ugrađuje kod velikog broja drugih proizvođača opreme. Ovde su prikazana i rešenja za bezbedno rukovanje pesticidima, kao i lična zaštitna oprema za rukovaoce sa pesticidima.

Kod nekih proizvođača opreme za zaštitu bilja, a i na nekim drugim mestima, izložene su bespilotne letilice različitih konstrukcija i namena. Osim onih koje su opremljene kamerama, čiji je osnovni zadatak snimanje terena, pažnju su privukle one opremljene opremom za hitne intervencije u zaštiti bilja. Uz rezervoar zapremine do 20 litara i 6 rasprskivača namenjene su za ULV tretmane. Naravno da ovde treba napomenuti i softverske kompanije bez čijih rešenja se praktična primena letilica ne može ni zamisliti.

Veliki prostor, u okviru izložbe EIMAcomponenti, zauzeli su proizvođači rezervnih delova za poljoprivrednu mehanizaciju i proizvođači alata. Značajno mesto dodeljeno je brojnim kineskim proizvođačima rezervnih delova, koji su smešteni u posebnu halu.

Dva puna dana boravka na sajmu omogućila su svakom zainteresovanom posetiocu, da shodno svojim interesovanjima, stekne uvid u ono što je tehnički i tehnološki vrh opremljenosti u mehanizaciji.

Stalni rast broja izlagača, porast broja zemalja koje izlažu i konstantan rast broja posetilaca govore nam da sajam u Bolonji zauzima sve značajniju poziciju na regionalnom nivou, te svakako treba naći mogućnosti da se poseti.

Venecija

Na povratku predviđena je poseta Veneciji, dobro poznatoj destinaciji, kako za one koji prvi put dolaze, tako i za one koji su već dolazili. Grad ima brojne nadimke poput: “Serenisima”, “Kraljica Jadrana”, “Nevesta mora”, “Grad mostova”, “Grad vode”. Istorija Venecije vezana je za nekadašnje prostore bivše države odakle su korišćeni drvo i mermer za izgradnju grada. Da bi što više saznali o istoriji grada i da bi doživljaj bio potpuniji, dobro se potrudio, kao i uvek tokom trajanja puta, naš vodič Vlada. Grad, pristanište i čuveno turističko mesto u severoistočnoj Italiji, na Jadranskom moru, Venecija je upravno središte pokrajine Veneto i istoimenog okruga Venecija. Vlada je priču o istorijatu i razvoju Venecije i njenom uticaju u svetu počeo još dok smo prilazili našem odredištu. Gradu je moguće prići i kopnenim putem iz mesta Mestre ili vazdušnim putem, ali većina turista uglavnom dolazi specijalno opremljenim brodovima. Već od samog polaska iz luke Punta Sabioni (Punta Sabbioni) i ukrcavanja na brodić – vaporeto vidljivo je da je grad koji je formiran na 118 ostrva izložen velikom uticaju mora. Na samom prilazu gradu vidi se napredovanje mega-projekta izgradnje plovne brane koja Veneciju treba da zaštiti od visokih plimnih talasa koji sve češće plave grad i čine velike probleme stanovnicima i ubrzavaju proces potapanja.

Ljude s naših prostora za Veneciju veže i pesma Santa Marija dela Salute, jedna od najlepših ljubavnih pesama koju je napisao Laza Kostić. Već na samom ulasku u grad počinju istorijski spomenici, počev od Vojne pomorske akademije Frančesko Morosini (Francesco Morosini) , gde se i danas školuju mornarički kadeti, pa preko prostora gde se održava Venecijanski bijenale, prostora bivšeg brodogradilišta Arsenale, gde je nekad radilo i do 15.000 radnika, bazilika Santa Maria dela Salute, koja se pri dolasku vidi na levoj strani i drugi značajni objekti.

Po pristajanju kod hotela Gabrielli, krećemo u organizovan obilazak grada, a prvo mesto na kom se zadržavamo je spomenik prvom vladaru ujedinjene Italije. Kralj Vitorio Emanuele II značajan je po tome što je dolaskom na vlast inaugurisao parlamentarnu demokratiju. Na putu ka trgu Pjaca San Marko (Piazza San Marco) prolazimo pored Mosta uzdaha koji je uz Most Rialto jedan od najpoznatijih mostova u Veneciji. Legenda kaže da su se na njemu sretali zaljubljeni i da je po tome dobio ime, ali prava istina je drugačija i tužnija. To je most koji povezuje stari i novi zatvor i jedino mesto sa koga je moguće videti spoljni svet. Tu su zatvorenici pre pogubljenja uzdisali poslednji put gledajući stvarni svet. Ovu priču popularizovao je engleski pesnik Lord Bajron. Ipak nisu svi zatvorenici bili osuđeni na smrt, a čuveni Kazanova uspeo je jedini i da pobegne iz ovog čuvenog zatvora. Interesantno je da u svetu postoje dve kopije ovog mosta i to u Enleskoj u čuvenim univerzitetskim mestima Oksfordu i Kembridžu.

Na samom uglu, neposredno ka skretanju na trg Svetog Marka nalazi se Duždeva palata (Pallaco Ducale), a odmah uz nju i raskošna bazilika Svetog Marka. Kroz istoriju palata je pre svega bila središte mletačke vlasti – mesto zasedanja vlade i rezidencija izabranog vladara – dužda. Jedan od najprepoznatljivijih motiva, građevina koja najbolje predstavlja stil venecijanske gotike, koja je mešavina gotike, vizantijskog i maorskog uticaja iz Španije. Ovo je razumljivo ako se ima u vidu kulturni uticaj zemalja sa kojima je Venecija trgovala. Najmanje vidljiv, ali primetan, jeste uticaj renesanse koja se tada brzo širila Apeninskim poluostrvom. U unutrašnjosti palate nalaze se dela nekih od najvećih umetnika Italije, kao što su Ticijan i Tintoreto. Bazilika Sveti Marko ima oblik grčkog krsta, a izgled se temelji na ondašnjim istočnjačkim uzorima, pre svega na istambulskoj Aja Sofiji i Crkvi svetih apostola.

Među bogatim političarima i stanovnicima grada postalo je stvar prestiža darovati nešto za ukrašavanje crkve. Na taj način crkva je postajala sve raskošnija. Kasnije joj je dodato ime Zlatna crkva (Chiesa D’Oro). Naziv zlatna opravdava sama unutrašnjost crkve. Osim unutrašnjeg blještavila, baziliku spolja krasi i Loggia dei Cavalli na kojoj se nalazi slavna kvadriga s četiri konja, za koju se veruje da je jedini primerak rimske antičke kočije, koja je prvobino bila otpremljena u Konstatinopolj, a početkom XIII veka, tokom krstaških ratova doneta u Veneciju. Za vreme Napoleonovih ratova kočija je preneta u Francusku, odakle je 1815. vraćena u Veneciju. Original je danas, zbog aero zagađenja, smešten u unutrašnjost bazilike, a spolja je izložena kopija.

Bilo kuda da krenete prema unutrašnjosti grada brojni putokazi vas vode do mosta Rialto i obrnuto, kada ste u gradu gotovo svi putokazi pokazuju smer prema trgu Sveti Marko kao turistički centralnim tačkama Venecije.

Put nas je dalje vodio prema Ponte di Rialto – mostu Rialto, nekad jedinom mestu kojim se mogao preći kanal Grande koji grad uslovno deli na dve celine. Područje koje okružuje most, kroz istoriju je bilo značajno za trgovinu. Tu su se sastajali trgovci iz celog sveta, jer je u blizini i pijaca i ribarnica. Na samom mostu su brojne male prodavnice koje prodaju suvenire. Jedan od najčešćih suvenira iz Venecije, koji ponese gotovo svaki turista, jeste neki proizvod od murano stakla, koje se proizvodi na istoimenom ostrvu (koje je takođe splet malih ostrvaca). Koliko je ovaj suvenir poseban govori i to da nekadašnji majstori nisu smeli da napuštaju ostrvo da se tajna izrade ovog stakla ne bi prenela u druge centre. Od XIX veka se ipak razvijaju i drugi centri, ali murano staklo i dalje ostaje prepoznatljiv znak (i souvenir) Venecije.

Grad je moguće obilaziti i kanalom Grande, koji se u obliku slova „s“ probija sredinom grada. Tada se vidi račvanje u bezbroj manjih kanala. Prilaz mnogim kućama moguć je jedino kanalom. Vožnja kanalom Grande, posebnim brodićima, je interesantna, jer tu su smeštene mnoge znamenite građevine, a tokom vožnje sreću se tradicionalne u crno obojene gondole kojima upravljaju gondolijeri sa širokim šeširima u tradicionalnim nošnjama. Kod mosta Rialto završili smo zajednički obilazak grada, a preostalo vreme do okupljanja kod mesta za povratak svako je koristio po svom slobodnom izboru.

Po obilasku Venecije na putu do Sežane odvojeno je dva sata za posetu Tiare trgovačkom centru, u blizini Goricie, gde su učesnici ekskurzije mogli da obave predviđenu kupovinu. Nakon noćenja i doručka u hotelu Safir uputili smo se ka Novom Sadu, gde smo uz prijatnu vožnju vozača iz Barbadosa stigli u večernjim satima i na taj način uspešno okončali još jednu od stručno-turističkih ekskurzija koje za svoje članove organizuje Klub 100P plus.

Dipl. inž. Branislav Ogrizović